De 4 soorten vacatures die ik haat. Deel 2

Deel 2: De wolfsklem-vacature

In deel 2 van deze reeks zit het soort vacatures die ik onder de wolfsklem-vacature reken. Het gaat hier bijna uitsluitend over kleine bedrijven van vijf werknemers of minder, waarbij de branche niet echt een rol speelt maar waar er één constante is: de baas (meestal de oprichter) weet niet dat hij eigenlijk virtueel failliet is, of doet alsof op een dusdanig overtuigende manier, dat hij het zelf begint te geloven.

Als kandidaat voor zulke vacatures heb je de indruk dat je eindelijk werk gaat vinden, dat je weldra een job gaat hebben, ... deze Sirenezang is zeer gevaarlijk, want zulke jobs zijn niet alleen tijdelijk, ze brengen ook vaak andere ellende met zich mee (falingen, niet-uitbetaald worden, oplichting....)

Deze vacatures kan je tegenkomen op zowat alle plekken waar je gratis een vacature online kan zetten als werkgever: de VDAB (afval)databank, bevriende interimkantoren, zoekertjessites, ....
Vooral VDAB blinkt uit in dit soort verrotting ongescreened en ongefilterd aan de man te brengen.

Gratis bestaat wel bij zombie-bedrijven

Deze bedrijfsleiders denken dat ze door een gratis advertentie, want dat is het, opeens de reddende engel uit de hemel zullen zien neerdalen: een "goeie kloot" die hun zaak gaat redden of op z'n minst paar maanden respijt geeft.

Ze hebben dan bijvoorbeeld door wanbeleid de afgelopen jaren enkele sleutelfiguren uit hun organisatie verloren of hebben expertise laten vertrekken uit ondoordachte besparingswoede of nog erger: de kerntaken zijn nooit up-to-date gehouden met de huidige marktomstandigheden. Waardoor het zakencijfer alsmaar daalt zonder dat er iets aan de kern van het probleem wordt gedaan.

Men moet dan bijvoorbeeld een order voor een middelgrote klant opleveren voor een bepaalde datum, en door personeelstekort lukt dat niet. Men schrijft snel-snel een te-goed-voor-woorden vacature uit om iemand te vinden die hen kan helpen de oplevering toch nog waar te kunnen maken.
Op zich ok,... ware het niet dat door de vele andere problemen in zulke bedrijven je als werknemer nooit deftig wordt ingewerkt, geen middelen hebt en misschien zelfs pas betaald zult worden met het geld dat die ene klant nog moet ophoesten... (ik geef maar een aantal voorbeelden uit de praktijk)

Deze zaken zijn op sterven na dood, maar zijn nog steeds vrij om een vacature te plaatsten (in mijn opinie is dit een enorme nalatigheid van diegenen die systematisch de vacaturemarkt blijven bevuilen met dit soort gedoe). VDAB telt dit soort "werk" mee als zijnde openstaande betrekkingen, waardoor het lijkt alsof er daar job is. Dit gaat trouwens ook ten kost van de echte KMO, die echt op zoek is naar een echte goeie, werknemer, en daar ook geen foute bedoelingen mee heeft.

In feite stap je als werknemer die ingaat op zulke vacature regelrecht in een wolfsklem.
Je zit namelijk min of meer vast in een verhaal, waar je waarschijnlijk met volle moed aan begint (deze kleine bedrijven stralen meestal toch enige charme uit, waardoor je misschien niet meteen door hebt dat je in zo'n wolfsklem zit). Om daarna met je ene voet vast te hangen aan dat bedrijf en stilaan alle boze beesten en jagers uit het bos op je af te zien komen (tijdsgebrek, stress, late betalingen....)

Na een tijdje echter, zal je merken dat je job niet ten volle kan uitgevoerd worden, je enige verbeteringen niet eens kan doorspelen aan je baas, of dat je op weerstand stuit die eigenlijk voortvloeit uit het gebrek aan kennis en cash.
Meer nog, zulke vacatures en jobs zorgen er voor dat je op je CV ook weer tijd bent aan't verdoen. Tijd die je beter had besteed aan andere, nuttige zaken.

Hoe herken je ze?

De wolfsklem-vacature is niets meer dan een noodkreet, een strohalm voor zulke kleine bedrijven, ze "gaan nog eens proberen" om iemand te vinden... misschien dat de zakencijfers tegen dat die nieuwe gaat lopen ook wel beter worden. De wanhoop van zulke vacatures is meestal af te lezen aan de ouderwetse bewoordingen (de baas stelt deze immers mee op, samen met een vdab consulente of een interim-kantoor bediende... ), de job wordt systematische beter voorgesteld dan ze is, er worden enkel positieve bewoordingen gebruikt, verloning wordt angstvallig tot het aller-laatste moment totaal niet besproken en vooral: men stelt de organisatie meer professioneel en groter voor dan ze is.

Wanneer je goed op let, kan je deze vacatures ontmaskeren door je ogen en oren goed open te trekken. Een gezonde KMO gaat klanten hebben, zal impact en groei kunnen aantonen, of op z'n minst kunnen laten zien wat er reilt en zeilt. Een zombie-kmo gaat daarentegen enkel beloftes maken, zich verontschuldigen (ook verborgen) en allerlei contradicties veroorzaken.

Een voorbeeldje; een KMO waar ik ging solliciteren zat in een tak van de IT die op sterven na dood was. Ze hadden dit echter weten te camoufleren in de vacatures zelf. Eens ik met de baas van het bedrijfje sprak, kon hij niet zeggen welke technologiëen hem bedreigde, wat ze er konden tegen beginnen inzake meerwaarde, en kon hij zelfs niet uitleggen waarom de job open stond (ik vraag altijd naar wat er met "de vorige" is gebeurd...)

Dat, gecombineerd me de compleet aftandse apparatuur en de angstige blikken van de weinige werknemers die er rondliepen, zegde me genoeg... ik zat in een wolfsklem.
Tot overmaat van ramp begon de baas in kwestie te pochen over de bedrijfswagens... wat meteen een afknapper is bij mij. Men gaat er dan van uit dat men iemand tegenover zich heeft die nog met de jaren '80 mentaliteit zit, waarbij hij op een mesthoop zou willen werken wanneer hij maar een mooie wagen onder z'n kont krijgt....

Conclusie

Een wolfsklem-vacature is vooral hatelijk omdat het in feite geen vacature is, maar een vrije plaats op de Titanic, ... terwijl hij al aan't zinken is. Het is een kwestie van zelf de ijsberg op te merken en het gat in de romp, en niet de muziek die nog speelt op het dek.

De 4 soorten vacatures die ik haat. Deel 1

De 4 soorten vacatures die ik haat

Zonder het te weten tuimel je als werkzoekende soms binnen bij bedrijven waarvan je achteraf weet dat je je tijd hebt verspeeld of waar er iets anders aan de hand is. Je bekijkt de vacatures, en je weet meteen al; dit niet.

Ik lijst de komende dagen alvast vier soorten vacatures op die ik het meest haat, een lijst waarbij menig werkzoekende ook enkele herkenbare gegeven in zal vinden vermoedelijk.

Deel 1 :  De omdat-we-verplicht-zijn vacature

Deze soort vacatures zijn eigenlijk de ergste van allemaal. Het gaat meestal dan ook over zeldzame goeie jobs qua inhoud, die ook nog eens dicht bij huis zijn, makkelijk te bereiken, te combineren met gezinstoestand en zich meestal in een leuke omgeving bevinden op gebied van sfeer en collega's.
Kortom, deze vacatures vallen op en lokken normaal gezien veel kandidaten.

Ik denk dan meestal meteen 'Wat is het addertje onder het gras'?
Want een ervaren werkzoekende weet dat zulke jobs meestal zeer dun bezaaid zijn en bijgevolg bijna te mooi om waar te zijn.

Zulke functies zijn bij een gewone privé firma (zoals een KMO) meteen ingenomen door kennissen of vrienden van de huidige werknemers, en zien zelfs nooit het buitenlicht van vacaturesites, interimkantoren of godbetert de afvalbak (alias de VDAB-databank). Waarom, moet je je afvragen, staat deze prachtvacature dan opeens op site XYZ?

Je werkzoekenden-alarmlampje moet hier meteen beginnen knipperen: je bent niet alleen bij een toffe functie terechtgekomen, die dan nog open staat ook, maar wanneer je goed kijkt zal je merken dat de organisatie waarvoor je werkt een openbaar karakter heeft.
Meestal VZW's, NGO's, stedelijke instellingen of andere zaken waar vaak zelfs politiek mee gemoeid is of subsidies.

Een mooi voorbeeld is een didactisch/technische job bij een organisatie die volledig door de stad Antwerpen werd gesubsidieerd en waar (hoorde ik achteraf van iemand die er vaak mee samenwerkte) klinkklare hippies de scepter zwaaien.

Waarom haat ik deze vacatures? Omdat ook hier het 99% zeker is dat je je tijd ben't aan't verdoen.
De job is namelijk al lange tijd beloofd of toegewezen aan een lief kind binnen de organisatie, of iemand die ze goed kennen van hier of daar. Maar vermits ze als organisatie afhangen van een hogere instantie zoals een stad of NGO, gaat men officieel deze vacature online en openbaar moeten maken.

Meer nog, aangezien er dan ook tijd wordt toegewezen aan de improviserende recruteerders en betrokkenen binnen deze organisatie om de vacature in te vullen, maken deze mensen ook maar al te graag de tijd vol (intussen lopen hun uren immers).

Proceures

Dat laatste gebeurt door dan nauwgezet hun flutprocedures toe te passen, en wel op zulke manier dat de door hen geprefereerde kandidaat (meestal familie van....) er als beste uit zal komen. Het is immers zo dat men dan een stuk of acht opvulsel-kandidaten laat langstkomen, om deze dan één voor één de duimen te laten leggen voor het schaap dat ze zelf al lang hebben uitverkoren. Op deze manier gaat het onderonsje van de meestal 2-3 koppige leiding hun eigen corrupte beslissing later staven en verantwoorden.
Zo liet men me op een van deze soort vacatures een toneeltje spelen tegenover een andere kandidaat, waarbij we moesten improviseren over iets binnen de organisatie. Wat je als kandidaat van buitenaf uiteraard minder goed kan doen dan je tegenkandidaat die van binnenin komt. Hoewel ik 100% zeker ben dat ik een betere kandidaat was op gebied van skills, zocht men toch een reden om me slechter te laten lijken,... en dat kon door middel van een procedure op zulke manier te interpreteren en me dat stomme toneeltje te laten spelen gebaseerd op onvoldoende info.

Dit soort zaken zijn bijna standaard in dat soort omgevingen... men vindt altijd wel een manier om de procedures zo te kneden dat hun lieveling er uit komt als beste.  Bij de privé is men tenminste zo eerlijk om metèèn hun neef/nicht of kennis op te bellen en hem of haar de job te geven (op deze manier heb je geen achterlijke zichzelf-legitimerende schijnvertoning opgevoerd en niemand's tijd zitten verpesten.).

Deze corrupte boel komt anno 2014 meer en meer voor, aangezien we in het soort arbeidsmarkt zitten waar men graag hoog en droog wil zitten (een run-to-the-hills economie).
Mensen die in de privé niet meer voldoen, of gewoon niet mee mee kunnen, gaan dan zeuren bij hun familie en "netwerk" om een makkelijker en vooral veilig jobke te pakken te krijgen.
Deze mensen zijn daar ZO erg op gebrand (omdat het bijna levensnoodzakelijk wordt voor sommigen) dat je als normale tegenkandidaat geen schijn van kans maakt.

Ik heb al enkele keren meegemaakt dat ik dan helemaal op't einde te horen krijg dat ik wel beter was dan de andere kandidaten, maar dat ze tòch gekozen hadden voor iemand anders omwille van de procedure (of een andere vage beschrijving). Een enkele keer werd me zelfs toegefluisterd dat ik blij mocht zijn de job niet te hebben omdat "de rest van de organisatie hier even corrupt is".

Wanneer ik hier dan op doorvraag, of zelfs onder vier ogen de mensen aanspreek, geeft men openlijk toe dat de job eigenlijk al benomen was nog voor ik de sollicitatiebrief verstuurde.


Wat kan je er tegen doen?

Eigenlijk maar twee dingen: of je blijft er meteen weg zodra je merkt dat het 'weer zo'n job' is. Ofwel ga jer er volledig voor, doe alles zo correct mogelijk, en stel vragen... van zodra je merkt dat je in dit soort corrupte rekrutering bent terecht gekomen, ga je hogerop, desnoods tot je niet meer hogerop kan, om de boel aan te klagen en je eerlijke kandidatuur af te dwingen. Maak hen het even lastig dan dat ze jou tijd hebben gekost. Bijt je er in vast,...

Maak je vooral geen illusies, dit soort veilige jobs zijn zo gegeerd, dat men desnoods een hele familie op stelten zet om binnen te geraken... te tegenstanders zijn dan ook mensen van het allerlaagste, meest corrupte en te verachten allooi. Of je daar dan mee wil samenwerken achteraf is zeer de vraag. want er zit nooit zo ééntje in zo'n organisatie hé, altijd "een nest".