Een bijna beledigende vraag of opmerking, waar men eigenlijk mee wil zeggen dat ik maar een stomme werkloze ben, die niet beter weet dan wat kritiek te uiten, maar verder geen visie heeft.
't Is wel zo dat ik uiteraard geen geleerde ben, die twintig jaar studies heeft verricht op arbeidsmarkt, economie en sociaal recht. Maar ik weet wel uit ervaring hoe het is (en velen met mij) om als een buidel subsidie te worden behandelt door al deze instanties.
Mijn visie hierover wil ik daarom graag uiteenzetten, goed wetende dat deze bijschaving nodig heeft, aanpassing aan bepaalde maatschappelijke noden en vooral wat nuance. Maar in grote lijnen wil ik toch antwoorden op de eeuwige dooddoener over 'wat ik dan zou doen'.
-
Operatie V
Allereerst zou ik VDAB en haar Waalse/Brusselse tegenhanger in de huidige vorm afschaffen. (Niet van de ene dag op de andere, er is een kleine, snelle overgang nodig).
De gebouwen van deze instanties, alsook de enorme hoeveelheid vrijgekomen gelden (onze belasting trouwens!) kan veel beter ingezet worden dan een zichzelf in stand houdende industrie verder te laten dobberen door nietszeggende trainingen te geven, mensen als kleuters te behandelen, mensen met allerlei excuses te schrappen of opleidingen te voorzien in dead-end-jobs.
De bedoeling van VDAB was om te bemiddelen tussen werkzoekenden en werkgevers, maar intussen is die taak gewoon een manier geworden om een bepaald soort onderlaag van werkgevers aan een bepaalde onderlaag van werknemers te helpen aan een zo laag mogelijk loon en op zo'n kort mogelijke termijn. (In principe heeft VDAB heel graag dat je 3-4 keer achter elkaar een 6-maanden job doet om dan terug aan de werkloosheid te komen, zodoende kan VDAB zelf ook scoren en je zogenaamd ook 4 keer weer 'aan werk helpen'. Hun cijfers zijn dan goed, en dan is iedereen tevree...)
Ik besef dat er ook goede hulp en opleidingen wordt geboden bij VDAB hier en daar, het is niet allemaal negatief. Deze opleidingen en nuttige zaken zullen door de privé moeten worden opgenomen, we hebben inmiddels geld genoeg uitgespaard door VDAB te sluiten, zodat we kunnen investeren in een vlotte, nuttige samenwerking met bedrijven die èchte jobs aanbieden en daar ook de nodige tijd en opleiding voor willen voorzien.
Met echte jobs bedoel ik alles dat enige vooruitzicht heeft op langere termijn. De sectoren van de repetitieve taken, callcenters, poetshulp, dienstencheques enz... horen daar niet bij. Deze sectoren kunnen perfect zelf, op eigen kosten, aan mensen geraken zonder mee te profiteren van de subsidies van VDAB en co. Ik durf zelfs beweren dat we dit soort jobs moeten ontmoedigen, net om te vermijden dat werklozen die te lang als wegwerpmensen worden behandeld eeuwig in die dodelijke cirkel rondwaren.
De werknemers van VDAB kunnen perfect ingezet worden om dit soort jobs en bedrijven te identificeren en op die manier de kwaliteit van de arbeidsmarkt te bewaren en te bewaken. Lijkt me nuttiger dan een groep werklozen een powerpoint slide te laten zien en een tekst afdreunen niet?
De tussenlaag
Tegelijk zou ik de oorlog verklaren aan de tussenlaag: de industrie die ontstaan is door allerlei liberalisering van taken van vdab, maar dan op zulke manier dat je puur een subsidie-buidel wordt.
De meest gekende voorbeelden, vooral bij mensen die ooit in een faillissement terecht kwamen, zijn SBS skillbuilders en Randstad.
Ook hier zullen er ongetwijfeld mensen met een goed bedoelde hulpvaardigheid rondlopen, maar deze sector heeft in mijn opinie enkel tot gevolg dat men de werkzoekende in kwestie laat 'aftekenen' op zijn of haar aanwezigheid, om daarna bij de staat de subsidie voor de geboden hulp op te strijken.
De meerwaarde is vaak nul.
(En dan heb ik het nog niet over de ronduit neerbuigende manier van werken, de pretentie van de werknemers van deze bedrijven of de ronduit rascistische opmerkingen die werklozen met een migratie-achtergrond er te verwerken krijgen -zelf al vele malen op m'n tong moeten bijten om hier geen scène over te maken).
Deze bedrijven dienen de economie, noch de maatschappij van enig nut. Het enige dat ze doen is zich als een epifyt nestelen op de werkloosheid van een ander, en er de weinige levenssappen in de vorm van subsidie uitpersen. Net als een epifyt, blijft er nadat de gezonde boom waarrond het zich vormde, enkel een van binnenuit rottend systeem over, waar van buiten af gezien niks mee aan de hand is, maar binnenin zelfs geen boom meer te bespeuren valt, enkel een wankele schors.
In mijn regime zouden dit soort firma's buiten de wet worden gesteld. Je moet als staat toch gek zijn om een bedrijf dat actieve roofbouw pleegt op je arbeidsmarkt, nog subsidies te geven ook?
De mensen die in zulke bedrijven werken, zullen elders moeten gaan zoeken, maar ook de staat of nieuwe aanpak van de nazaten van vdab, kunnen niets met hen aanvangen. Hopelijk kunnen ze zelf een goed CV opstellen, ze zullen het nodig hebben.
Tijdelijk en onderaanneming
Dan de sector van de tijdelijke werkkrachten en onderaanneming. Hier zou ik het ook simpel stellen: alle onderaanneming wordt geregulariseerd, zodat er geen al te veel lagen en tussenlagen profiteurs worden gevoed.
Een firma die tijdelijk mensen nodig heeft om bijvoorbeeld enkele vrachtwagens uit te laden, kan perfect mensen zelf aanwerven met een tijdelijk contract. Bovenaan hun loonbriefje zal dus de firma staan voor wie ze werken. Er zijn hier uitzonderingen op mogelijk, deze worden dan vanuit een interim mogelijk, ENKEL voor aangegeven, gekende tijdelijk arbeid.
In praktijk gaan we dus controleren (alles is toch digitaal) of er geen overbodig lagen tussen zitten.
Een toestand waarbij bedrijf X, bedrijf Y inhuurt, die op hun beurt een interim inschakelen, die op hun beurt nog een andere interim inschakelen en al die tussenlagen die daar dan 5% tot 20% op 'afschuimen' wordt verboden. Meer zelfs, bedrijven die systematisch als tussenlaag dienen en eigenlijk niks meer doen dan vanuit hun hangmat 'een paar mailtjes' sturen naar interims, worden bij wet gesloten. We hebben deze praktijken niet nodig.
Soms kan je wel een tussenlaag nodig hebben (bijvoorbeeld bij zeer gespecialiseerd werk) waarbij een bepaald bedrijf de juiste contacten heeft om de perfecte kandidaten te vinden voor een nichemarkt of gespecialiseerd beroep. Dit soort rekrutering, is nog perfect ok. Zolang ze niet zelf mensen doorverhuren of uitbesteden of in loondienst nemen in plaats van de eigenlijke echte opdrachtgever, is er niets aan de hand. Een kandidaat zoeken is één ding (daar wordt dan een factuur voor betaald door het bedrijf dat zoekt naar mensen), maar daar houdt het op. Wat we nu zien gebeuren gaat echter veel verder dan dat, waar zelfs grote firma's via hun contacten (vaak ex-managers) van andere firma's contracten sluiten om steeds via hen te recruteren en in te huren, waarna er zelfs verantwoording wordt ontlopen wanneer er bv. slechte arbeidsvoorwaarden zijn.
Een praktijk die we in de consultancy en callcenter wereld vaak zien terugkomen.
Een praktijk die we in de consultancy en callcenter wereld vaak zien terugkomen.
Wanneer een consultancy bureau A dus iemand aanwerft en plaats bij een firma B is dat ok. Wanneer diezelfde firma B je ook nog eens aan firma C uitbesteed, ben je onwettig bezig.
De 'roofbouwtoeslag' die ik hier op zou heffen, is per overbodige tussenlaag en per inbreuk 2 maandlonen van de uitbesteedde persoon. We hebben inmiddels genoeg personeel en computers om dit actief te controleren. Bij herhaalde inbreuken zou ik zelfs laten berekenen hoeveel roofbouw men echt heeft gepleegd op de economie en daar dan een 'maatwerk' boete op zetten voor de allergrootste overtreders.
Sociaal vangnet
Ook aan de kant van de sociale zekerheid zou ik een en ander radicaal aanpakken.
De grootste kritiek, vooral vanuit rechtse politieke hoek, is altijd dat er te veel profitariaat heerst.
Dit is in mijn opinie niet waar, maar om deze kritiek voor eens en voor altijd de wereld uit te helpen denk ik dat we best overstappen van een staat die geld geeft aan mensen in het sociale vangnet, naar een staat die mensen helpt met raad en daad, met natura.
Wanneer je geen geld geeft, valt 99,9% van het profitariaat weg denk ik.
Er is geen nood meer om profiteurs te gaan zoeken, opjagen of op te sporen wanneer er simpelweg geen geld wordt gegeven.
De vrijgekomen gelden (een enorme berg uiteraard!!!) kunnen maximaal besteed worden aan gaarkeukens, bijenkomst-centra met computers om werk te zoeken, kleine communes, kledij, minimale werkmiddelen, kinderopvang enz. Allemaal zaken die ook zelf weer werk opleveren.
Bovendien kan je met de vrijgekomen gelden ook maximaal inzetten op job creatie en het invoeren van een pril begin van een basis-inkomen voor iedereen die het aanvraagt. Komt daarbij dat dit inkomen ook gestaag zal groeien eens we ook een vorm van taxatie of weerkerende inkomens hebben gevonden om robotica en automatisatie voor de inactieven te voorzien. Al is een inactieve dan een puur administratieve term, want wie weet hoe actief is deze persoon wel niet bezig met allerlei zaken die de wereld meer vooruit helpen dan van 9 tot 5 in een belachelijke organisatie te werken?
Dit basis-inkomen moet ook de ruggengraat worden van onze toekomstige visie op de arbeidsmarkt, waar we steeds minder werknemers gaan nodig hebben in een steeds meer gemoderniseerde en vooral geautomatiseerde wereld. Ook bedrijven zullen hier (mits een verlaging in hun belastingen ook!) aan mee willen werken denk ik, aangezien ze nu zelf meer verantwoordelijkheid dragen en MOETEN samenwerken met burgers en een minimale staat, om de arbeidsmarkt en consumptiemarkt gezond te houden.
Hun verantwoordelijkheid groeit, en dat zullen de werkgevers graag hebben vermoed ik, in ruil zijn ze af van veel profitariaat, krijgen ze een kleinere staat en hebben ze geen last meer van VDAB opleidingen die mensen afleveren waar ze in praktijk niks mee aan kunnen vangen.
Ze zijn er vanaf dan zelf mee verantwoordelijk voor.
In zulke wereld is er ook meer werk, gaan er meer zelf bedruipende initiatieven kunnen zijn (dingen die we ons nu nog niet eens kunnen voorstellen omdat het op zich een soort heruitgevonden dorp zal worden). We moeten af van dat links-rechts denken, maar vooral kijken naar oplossingen die samenhang tonen, en geen one-shot idee van één partij.
Toekomst
Uiteraard zijn dit maar grote lijnen,... en kan je dit in het huidige systeem niet zomaar invoeren zonder een massale schok te veroorzaken.
Maar onze maatschappij verandert en ik denk oprecht dat we met samenwerking burger / bedrijven en crowdfunding erg ver kunnen komen... veel verder dan bureaucraten achter een balie van de VDAB ooit zullen kunnen komen.
0 reacties:
Een reactie posten